N4 opdracht

Titel: Schaduwzusters

Auteur: Simone van der Vlugt

Genre: Literaire thriller

Literaire stroming: Moderne Nederlandse literatuur 

​

Samenvatting

Marjolein

Het eerste hoofdstuk begint bij Marjolein, die bedreigt wordt door een leerling van haar. Wanneer ze uit de klas rent richting het kantoortje van de rector krijgt ze niet de steun die ze gehoopt had. De rector wil niet dat zij aangifte doet omdat de school zo negatieve publiciteit zou krijgen en de school heeft al te maken met een terugloop. Wanneer Marjolein naar huis rijdt stopt ze voor het politiebureau maar besluit dan toch geen aangifte te doen. Vanaf dat moment voelt Marjolein zich bekeken. Op straat, wanneer er midden in de nacht iemand naar haar huis staat te kijken en Bilal die haar bij school dreigend staat op te wachten. Ook wordt de auto van Marjolein beschadigd. Ook wanneer ze met haar zus Marlieke naar de stad is en Marjolein Marlieke kleding opdringt die ze zelf nooit zal dragen komen ze Bilal tegen. Wanneer ze na een dagje statten  thuis komt vind ze een dreigbrief. Hierna doet ze toch aangifte. De volgende dag staat het schoolplein vol met journalisten. De aangifte wordt haar niet door al haar collega’s in dank afgenomen. Wanneer Marjolein met Marlieke en diens vrienden uit eten gaat en zij s’avonds terug komt wordt zij op het tuinpad neergeschoten.

Na deze fatale avond lezen we over wordt Marjolein begraven en vanaf dat punt komt Marlieke haar verhaal in beeld.  Via haar krijgen we te lezen dat Marjolein op de dag van haar bedreiging. Hoe Marjolein haar op kwam zoeken in de studio en hoe Marjolein reageert wanneer Marlieke haar vrienden binnenkomen. (Marjolein heeft niet veel op met Sylvie en Thomas)

Marlieke voelt zich verloren zonder haar tweelingzus. En heeft constant het idee dat zij om haar heen is. Ook merken we dat er meer speelt tussen de Raoul, de man van Marjolein en Marlieke. Hoewel ze nooit iets samen gehad hebben hangt er wel een spanning tussen die twee. Marlieke besluit bij Raoul in te trekken om voor het dochtertje van Marjolein en hem te zorgen.

Op een dag komt een politie Marlieke over het schietincident ondervragen. Het schijnt dat Marlieke enige tijd in Amsterdam heeft gewoond en dat in de buurt waar zij gewoond heeft een politieagent destijds zijn pistool als vermist opgegeven heeft. Nu blijkt dat met dat pistool Marjolein is vermoord.

Marlieke gaat ook op onderzoek uit en komt in confrontatie met Bilal die haar meeneemt naar een bos en haar bedreigt.  Als we een tijdje verder zijn dan ontmoet Marlieke de moeder van Sylvie. Tijdens dit gesprek verneemt Marlieke dat de stiefvader van Sylvie de politieagent is waarvan de dienstwapen vermist was. Marlieke weet zich op een slinkse manier het huis van Sylvie binnen te gaan om te kijken of daar het pistool ligt. Ze vindt het pistool niet. Wel vindt ze een plakboek met foto’s van Sylvie en Raoul. Marlieke gaat verhaal halen bij Raoul en die zweert dat dat over is.

Wanneer Marlieke spullen van haar aan het pakken is om naar Raoul te brengen helpt haar vriend Thomas haar. Die dag bekent Thomas dat hij diegene is die Marjolien vermoord heeft. Hij vond dat Marjolein, Marlieke te veel overheerste. Thomas pleegt zelfmoord.

​

Mijn eerste indruk na lezing van het boek en welke verwachtingen ik vooraf had.

​

Ik heb voor dit boek gekozen omdat ik een tijd geleden een fragment  van dit boek gelezen had en deze heel spannend vond en benieuwd was hoe het af zou lopen. Ik had hoge verwachtingen over dit boek en al had ik iets anders verwacht, namelijk dat het verhaal over de ontwikkelingen van Marjolein en Bilal zou gaan was mijn eerste indruk nadat ik het had uitgelezen goed.

In het begin van het boek was ik even teleurgesteld, het bleek namelijk twee verhaallijnen in voor te komen, die van Marjolein en haar tweelingzus Marlieke. Ook werd al in hoofdstuk 6 verteld dat Marjolein dood was, dit zijn twee dingen die ik niet prettig vind als ik een boek lees, verschillende verhaallijnen en dat het einde al bekend is. Maar in dit boek had ik daar geen last van. De twee verhaallijnen waren een aanvulling op elkaar, daardoor werd ik niet uit het verhaal gehaald, en al snel bleek het einde toch niet zo voor de hand te liggen.

 

Beschrijving hoofdpersonages

​

Een van de hoofdpersonages is Marjolein. Marjolein is een eeneiige tweeling,  lerares Nederlands op een “zwarte” school in Rotterdam.

Ze heeft een kind en is getrouwd, maar haar huwelijk is niet zo goed als je in eerste instantie zou denken. Ze komt uit een goed milieu, haar ouders hebben genoeg geld. Ze werkt ook niet voor het geld maar omdat ze zich betrokken voelt bij haar leerlingen, 7*ze wil iets bijdrage in hun ontwikkeling en is daar heel bevlogen in. Marjolein handelt vanuit haar hart en heeft de behoefte om het goede te doen. Ze is spontaan, zoekt naar de redenen waarom iemand doet wat hij doet.

Verder is Marjolein een tikje overheersend.

​

hoofdstuk 5 blz. 25 “Marlieke is mijn tweelingzus. We zijn een eeneiige tweeling maar ik ben een kwartier ouder.

​

Voorwoord: "Marjolein is een betrokken, bevlogen docente op een zwarte middelbare school in Rotterdam

​

 Hoofdstuk 9 Blz.50 “ik kijk via de spiegel naar het verslagen gezichtje van mijn dochter.”

​

 Hoofdstuk 32 blz. 176 “Het ging niet zo goed tussen Marjolein en mij, ’zegt hij zacht. Volgens mij wist ze dat ik al heel lang verliefd was op een andere vrouw.”

​

Hoofdstuk 5 blz.25 “we komen uit een gefortuneerde familie en we hebben zelfs een stamboom die aantoont dat we uit een oud, adellijk geslacht stammen.

​

 Hoofdstuk 5 blz.25 ”Net zoals het een feit is dat er geld zit in onze familie en dat onze ouders er met een trustfonds voor gezorgd hebben dat Marlieke en ik nooit financieel tekort zullen komen. Maar er zijn meer zaken die je met geld niet kunt kopen, en dan heb ik het over zelfrespect en jezelf een doel in het leven stellen.”

​

 Hoofdstuk 19 blz 106. “Deze Tarik is een Turkse jongen die ik drie jaar geleden als ongemotiveerde brugklasser in mijn klas kreeg …. Ik heb veel tijd in Tarik geïnvesteerd. Natuurlijk was het het gemakkelijkst om hem door te verwijzen naar hulpverlenende instanties, maar ik koos ervoor om het gesprek aan te gaan met zijn vader. ……… Sinds die tijd heb ik een speciaal contact met hem en heb ik die jongen van hopeloze brugpieper zien opgroeien tot een leuke jongen die het ontzettend goed doet op het VWO.”

​

Hoofdstuk16 blz.91 “ik span me tot het uiterste in om ze aan een goed cijfer te helpen, en zo aan een goed rapport en uiteindelijk aan een diploma. De vreugde die ik voel als ik een schijnbaar kansloze leerling zo heb gemotiveerd dat hij of zij een goede toekomst tegemoet gaat, kan niemand me afnemen.”

​

Hoofdstuk 14 blz.83 “Ik bedoel, Marjolein had echt bezieling voor wat ze deed. En ze kon niets half doen, als kind al niet. Als ze zich ergens voor inzette deed ze dat met hart en ziel.”

​

8Hoofdstuk 5 blz23 Van jongs af aan heb ik de behoefte gevoeld om de wereld te verbeteren. Het begon al op de kleuterschool, waar ik als vijfjarige de nieuwe kinderen onder mijn hoede nam. En het zette zich voort op de basis- en middelbare school”

​

Hoofdstuk10 blz.38 “Wanneer ze een zwerver geld geeft. “In feite kan ik niemand negeren. Als het even kan stop ik iedereen wel wat toe.

hoofdstuk 5 blz.26 “ik ben heel extravert, druk en spontaan.”

​

10* Hoofdstuk 25 blz. 140. "Misschien dat Marjolein hem daarom niet mocht. Mensenkennis en psychologisch inzicht waren voor haar zo een beetje een eerste levensbehoefte om haar werk te kunnen doen, maar op Thomas heeft ze nooit vat gekregen."

​

 Hoofdstuk 25 blz. 143 “Vind je echt dat Marjolein me overheerst?” Thomas kijkt me recht in de ogen. Vind jij niet dan?” Natuurlijk heeft hij gelijk. Ik hoor dit niet voor het eerst, en ik weet ook wel dat mijn zus behoorlijk dominant kon zijn.

​

Marjolein is een round character. Je komt veel over haar te weten en tijdens het verhaal veranderd ze van een vrouw die op ruzies afstapt om ze te sussen naar een vrouw die bang is en over haar schouders kijkt, nadat ze bedreigt is.

 

Ik kon me in het personage Marjolein wel verplaatsen maar Ik kan me niet voorstellen dat zoiets mij zou overkomen. Wel leefde ik heel erg mee, en tijdens het lezen vroeg ik me af wat ik zou doen in zo een geval. Vooral vragen als zou ik naar de politie gaan en hoe zou ik me voelen als ik bedreigd werd. Over het vreemdgaan van haar man kon ik me niet in verplaatsen hoe het voor haar zou zijn omdat dit erg ver van mij af staat.

​

De tweede hoofdpersoon is Marlieke. Ze is de jongere tweelingzus van Marjolein en vrijgezel. Wel heeft ze gevoelens voor de man van haar zus, Raoul. Ze is fotografe en heeft een eigen fotostudio. Marlieke heeft nogal moeite om voor zichzelf op te komen en voelt zich regelmatig ondergeschikt aan haar zus Marjolein. Ze is sportief / avontuurlijk en ze is gevoelig voor de aanwezigheid, in geest, van Marjolein

​

 

hoofdstuk 5 blz. 25 “Marlieke is mijn tweelingzus. We zijn een eeneiige tweeling maar ik ben een kwartier ouder."

Hoofdstuk 14 blz. 85 Dit is wanneer Marlieke, Raoul voor het eerst ontmoet ‘Ik kon het niet helpen dat ik me koesterde in ie omhelzing. Ik rook zijn geur, hoorde zijn hartslag en probeerde elke seconde in mijn geheugen te prenten zodat ik ze later, als ik alleen in mijn bed lag, kon oproepen.”

​

Hoofdstuk 32 blz.178 Gaat ze naar het graf van Marjolein en daar vraagt Marlieke wat ze moet doen, moet ze Raoul laten gaan,? ze houd van Raoul maar meer van haar zus.

​

 Hoofdstuk 5 blz. 25 “Later toen Marlieke een fotostudio begon, had ik al snel in de gaten dat een gebrek aan zakelijkheid het succes van mijn zus in de weg stond."

​

Hoofdstuk 6 blz. 34 Als je met fotografie je brood verdient, is er altijd wel een familielid dat iets te vieren heeft en zich jou net op tijd herinnert voor ze een veel duurdere fotograaf inhuren." 

 

Hoofdstuk 5 blz.25 “Marlieke was te weinig assertief om klanten te werven.”

​

Hoofdstuk 13 blz.73 Wanneer Thomas haar erop wijst dat ze alweer het rokje aan heeft dat Marjolein voor haar gekocht had. Terwijl Marlieke het niet leuk vond

“Wat maakt het nou uit dat Marjolein me een metamorfose wilde geven/ zonder haar had ik dit inderdaad nooit gekocht want eigenlijk voel ik me helemaal niet op mijn gemak in die flodderige rokjes in snoepkleurtjes. Maar wat geeft het dat dat ze geen nee van mij accepteerde en me dwong die kleren te kopen?”

​

Hoofdstuk 15 blz. 87 "Ik heb me uitgesloofd om me zoveel mogelijk van mijn tweelingzus te distantiëren. Ik hield ook best van rokjes en strandvakanties, maar op een gegeven moment bleek ik vast te zitten in een rollenpatroon dat ik mezelf had toebedeeld en waaruit geen ontsnappen meer mogelijk was.” Ook staat er dat wanneer Marjolein op een dag buikpijn had werd ze opgenomen in het ziekenhuis voor een blindedarm ontsteking. Marlieke kreeg ook last van haar buik, maar er was bij haar niets aan de hand.

​

Hoofdstuk 22 blz.123/124 hierin beschrijft ze hoe ze genoot van het teambuilding weekend survivallen. “Maar wij genoten van het avontuur en gevaar.”

 

Hoofdstuk 25 blz. 139 “Ik loop de tuin in en voel Marjolein heel dicht bij me. Ze beweegt in elke windvlaag die langs mijn gezicht strijkt en omhult me inhet zonlicht dat over het gras danst."

​

Hoofdstuk 25 blz. 141 "De keuken is gevuld met een lucht van cafeïne, kruiden en gebakken vlees. En met Marjoleins aanwezigheid. Die ik opeens zo sterk voel dat ik ervan schrik. Ik weet dat het geschift klinkt, maar het is alsof ze zich tussen Thomas en mij in wurmt.”

​

 

Ik vind dat Marlieke een flat character heeft. Je komt wel wat te weten over haar, maar het gaat toch vooral over haar zus Marjolein en het oplossen van de moord op haar zus. Marlieke maakt ook niet echt een ontwikkeling door. Ze is in het begin van het boek hetzelfde als op het einde

In het personage van Marlieke kon ik me niet verplaatsen, waarschijnlijk omdat het bij haar voornamelijk ook ging om het karakter Marjolein en het oplossen van haar moord.

​

Tijd

Het verhaal speelt zich hoogstwaarschijnlijk in april 2005 tot en met ongeveer augustus/september 2005 zich af. Het verhaal duurt dus ongeveer 4 tot 5 maanden en begint bij de bedreiging van Marjolein en eindigt bij de oplossing.

 

De volgende aanwijzingen zijn voor mij de reden dat ik denk dat het verhaal zich in 2005 afspeelt.

 

Allereerst is dit boek geschreven en gedrukt in 2005. Dit zegt niet altijd dat het dan ook afspeelt, maar er zijn een aantal dingen die rond die perioden gebeurt zijn. En die ook beschreven worden.

 

Er wordt gesproken, in hoofdstuk 18 dat ze altijd dingen in de klas bespreekt die betrekking hebben op haar allochtone leerlingen zoals de moord op Theo van Gogh. Die is vermoord in november 2004. Dus van de bedreiging in april zou het logisch zijn dat die in 2005 gebeurt zijn.

 

Dat het in deze tijd afspeelt kun je ook opmaken in hoofdstuk 41 blz. 216 wanneer Marlieke praat over terroristische aanslagen. Terrorisme is van deze tijd.

“Alle krantenartikelen over terroristische aanslagen compleet met bommen en handgranaten, verschijnen levendig voor mijn ogen.”

​

Dat het zich in de lente en zomer heeft afgespeeld en dat het ongeveer over een tijd van vier tot vijf maanden gaat, maak ik op uit de volgende aanwijzingen.

 

Het verhaal begint eind april. Wanneer Marjolein bedreigd is door een leerling met een mes. En ze vervolgens naar huis gaat. Uit het volgende stukje kun je dit opmaken, hoofdstuk 4 blz.19 “Ik ben blij dat ik nooit op de fiets naar mijn werk ga, ook al is het nog zulk mooi weer voor eind april.”

 

In hoofdstuk 6 blz.30/31 zegt Marlieke “De rouwstoet na de dienst, op weg naar het graf voerde over een zonovergoten kerkhof. Begin mei, en al vijfentwintig graden.”

​

Tussen het begin van het boek waar Marjolein bedreigd wordt en haar begrafenis zit dus ongeveer twee weken.

Hoofdstuk 40 verteld Bilal dat hij zijn examen verknald heeft dus dat moet dan ergens in juni juli zijn.

In hoofdstuk 45 heeft Marlieke het er ook over dat Marjolein al twee maanden dood is dit geeft aan dat het juli is want Marjolein is begin mei begraven. “ze is nu al twee maanden dood en ik wil niet zeggen dat ik me haar gezicht niet meer kan herinneren, of dat de klank van haar stem wegsterft in mijn geheugen, aar haar beeltenis wordt nu al zoveel vager dat het me angst aanjaagt.”

​

En in Hoofdstuk 45 wordt er gesproken wordt over zomercarnaval op blz. 237 “Het is volop zomer in Rotterdam. Langs de Maas is weer een kunstmatig strand opgeworpen waar jong en oud ligt te zonnen of zich met balspelen amuseert. Ik zwerf erlangs en knip erop los. Het zomercarnaval barst los, een uitbundig festijn vol kleur, muziek en vrolijkheid” zomercarnaval is meestal eind juli.

 

De dader wordt uiteindelijk ontmaskerd als Valerie het dochtertje van Raoul en Marjolein weer naar de basisschool is. Dus dat moet tussen half augustus en eind augustus zijn.

Hoofdstuk 56 blz.297 “ Ik kreeg net een telefoontje van school dat Valerie niet meer op het schoolplein is.”

​

Tijdvolgorde

In het verhaal zit een enkele flashback. Dit zijn flashbacks uit de jeugd van de twee zusjes. Verder begint het verhaal met de bedreiging van Marjolein en eindigt bij de bekentenis van de dader.

​

Ruimte

Het verhaal speelt zich af in Rotterdam, En een groot deel daarvan speelt zich af op de school van Marjolein en in het huis van Marjolein dat in een chique wijk in Hillegersberg staat.

Dat het zich in Rotterdam afspeelt draagt wel bij aan de sfeer, het is herkenbaar en daardoor kun je je beter in het boek verplaatsen. Er komen bekende dingen van Rotterdam in voor zoals de Euromast, de Coolsingel en dierentuin Blijdorp. Dat het zich in het huis van Marjolein in de chique wijk afspeelt zegt wel iets over de sociale status van de persoon, het is logisch als je in een duur huis woont dat ze veel geld heeft. Dat het op Marjolein haar school afspeelt weet ik niet of dat iets zegt over de status van Marjolein.

​

Opbouw:

Er is een  Afwisseling van twee verhaallijnen. Enerzijds Marjolein (33 hoofdstukken) van bedreiging tot aan de moord. Tweede verhaallijn is van haar tweelingzus Marlieke (30 hoofdstukken) vanaf de begrafenis tot aan de bekentenis dader. Deze verhaallijnen worden afgewisseld. In beide verhaallijnen is er sprake van een ik- verteller. Er zitten flashbacks in het verhaal die terug gaan naar de jeugd van de twee zusters. 

 

Mijn mening in recensievorm

​

“Opeens heeft hij een mes. Het flitsende gebaar waarmee hij het tevoorschijn trekt komt zo onverwacht dat de schrik me verlamt en vervolgens in golven door mijn lichaam pulseert. Ik probeer iets te zeggen maar het geluid sterft weg in mijn keel.”

​

Dit zijn de eerste regels van het boek die je direct het verhaal in trekken en dit is vervolgens gelijk een voorbode van wat de lezer kan verwachten bij dit boek.

Schaduwzusters is, na de Reünie, dat in 2004 uitgegeven is, de tweede thriller van de Nederlandse schrijfster, Simone van der Vlucht.

 

In dit boek komen actuele onderwerpen als multiculturele samenleving, “Zwarte scholen”, Jaloezie, bedreigingen, veiligheid en moord aan bod.

 

Het boek heeft twee verhaallijnen die elkaar aanvullen. Allereerst leest de lezer met Marjolein mee. Marjolein is lerares op een “zwarte” school  in Rotterdam. Marjolein is een lerares die meer energie steekt in haar leerlingen dan menig andere collega, ondanks dat collega’s, familie en vrienden vinden dat ze haar tijd verspilt om ongemotiveerde leerlingen enthousiast te krijgen en ze te laten slagen door het beste uit zichzelf te halen.

Op een dag wordt ze bedreigd met een mes door Bilal, een leerling uit haar klas. Vanaf dat moment gaat Marjolein zich onzekerder voelen. Ze vraagt zichzelf af of ze aangifte moet doen of niet. Ze staat onder druk van haar collega’s die aangeven dat het al niet zo goed gaat met de school. Terwijl Marjolein in dubio staat wordt ze steeds vaker bedreigd.

 

De tweede verhaallijn gaat over Marlieke, Marlieke is de tweelingzus van Marjolein “de schaduwzuster”  hoewel die twee een goede band hebben, voelt Marlieke zich toch in de schaduw van haar zus Marjolein staan.

De twee verhaallijnen weet Simone van der Vlugt goed neer te zetten. Ze zijn een aanvulling op elkaar en omdat je als lezer het verhaal vanuit verschillende perspectieven beleeft krijg je als lezer veel informatie over wat de personages denken en voelen. De afwisseling van de verhaallijnen zorgt voor spanning en zorgt ervoor dat je als lezer de zoektocht naar de dader kunt volgen.

 

Al vroeg in het boek is bekend wat er met Marjolein gebeurt, wie als lezer denkt dat het daarna zo klaar als een klontje is heeft het mis. Als lezer word je steeds op het verkeerde been gebracht. Niets is zeker en Simone van der Vlugt weet tot het laatste hoofdstuk de spanning erin te houden. En in de tussentijd kruip je als lezer in het personage, en vraag je jezelf af wat jij in deze situatie zou doen.

 

Schaduwzusters valt onder de literaire thrillers, toch hoef je geen onderliggende boodschappen te zoeken in het boek. Zoals Simone van der Vlugt zelf zegt dat het literaire staat voor de goed uitgewerkte personages, maar bovenal is het een thriller. En ze weet de spanning vast te houden.  Dit komt grotendeels omdat pas op het laatst duidelijk wordt wie de dader is en er gaandeweg het boek meer personages een motief hadden. Als lezer moet je wel verder lezen. Schaduwzusters is een boek dat je meteen grijpt en niet meer loslaat.

​

​